Využití pramene HusSent v SSL

Mgri Ioannis Hus Super IV Sententiarum, ed. V. Flajšhans, Praha 1904 (Sbírka pramenů čes. hnutí nábož., n. 4–6).
Počet hesel s tímto pramenem: 405
Počet užití v citaci: 423
Počet užití ve script. et form: 14
Stáhnout jako XML
abintra (ab intra)
(versus memorialis): temptandi genera: foris (gl.: exterior) hostis, fomes a-a (gl.: interior) HusSent 279
abiudicatio
iniusta spoliacio, accusacio, iniusta a-o HusSent 35
ablutivus
aqua habet vim a-am racione humiditatis HusSent 533
abominabilis
(script. et form.) abho- (cf. ThLL I 120,60) saepiss. (ab ab, homo derivando, ut: omne illud, quod apud homines altum est, abho-e reputat JanovReg V 244; dicuntur peccata abhominaciones, quia hominem abho-em faciunt Deo et omnibus sanctis, ymmo et sibi ipsi HusBethl III 53; abho-is vnmenschleich KNM X E 1 f.123v; abho-is nelyczky LexS p.58a); abhominib- HusSent IV 356; habo- KNM XII F 1 f.108v
abstractive
fit autem talis attribucio dupliciter: vel concretive, vel a-e; concretive ut „Deus est sapiens“, a-e ut „Deus est sapiencia“ HusSent 48
abstractivus (1)
potencia, sapiencia et voluntas sunt attributa Dei a-a HusSent 50
abstraho
more aliorum terminorum, quorum unus est concretus et alius a-us HusSent 412
,Deus‘, ,creator‘, ,lumen‘ dicuntur a-a medie abstraccionis eo, quod significant communem essenciam et quod possunt trahi ad actus proprios personales; ...Pura autem a-a nunquam possunt trahi ad supponendum tantum pro una persona primarie, sicud e contra nomen persone non potest supponere pro essencia primarie, ut ly Pater, Filius, Spiritus Sanctus HusSent 55
tenebra in a-o est privacio lucis, sed in concreto est aer tenebratus HusSent 243
accidens
substancia predicamentalis est res per se existens substans a-ibus absolutis HusSent 78
accidentaliter
potencia, sapiencia...homini...attribuuntur a-r, Deo vero non a-r, sed excellenter HusSent 49
accidento
dicendo tantum „Sortes est albus“ signatur, quod albus est Sortes et non aliter a-atus est Sortes HusSent 122
acedia
septem sunt capitalia vicia, sc(ilicet) superbia, avaricia, luxuria, invidia, gula, ira, acci-a HusSent 361
acefacio
de vase, quo vinum dulce a-fit HusSent 320
acetositas
vas quodammodo dispositive est acetosum, etsi non formaliter ipsi insit a-s HusSent 321
acetosus
vas fit a-um prius, quam vinum infunditur HusSent 320
activus
creancia a-a..., creacio passiva HusSent 374
actualitas
Philosophus et Commentator omnem naturam possibilem ad ulteriorem a-em vocant materiam HusSent 250
actuo
si Cristus potest simul habere humanitates tam dispariter a-atas HusSent 388
actus
potencia, a qua elicitur a-us voluntarius HusSent 108
scriptura sacra dicitur per modum forme vel habitus vel a-us formalis HusSent 14
ad
Spiritus Sanctus...est principium solum ad creaturas HusSent 140
ad premissas iam expositas sequitur ista HusSent 26
adiective
est unica spirancia, sed...duo spiratores, formaliter et a-e intelligendo HusSent 91
adopto (1)
utrum Deus a-at aliquem in filium HusSent 425
advertenter
homo a-r et ex deliberacione potest habere actum voluntatis HusSent 356.
afficio
non potest (Deus) langwere...a-iendo se circa rem preteritam HusSent 27
agentia
omnis a-a est suppositum agere HusSent 89
aggregative
peccatum...potest nunc supponere pro talibus formis et nunc a-e pro multis HusSent 342
alterabilis
scriptura sacra dicit...celum...esse a-e HusSent 250
ambio
neutra illarum diffinicionum a-it generacionem in divinis HusSent 68
amorose
a-e Deo obedire HusSent 256
anagogicus
matrimonium...est carnale...morale...allegoricum...quartum est a-goicum, ut inter Deum et ecclesiam triumphantem HusSent 656
anhelo
in enigmate invisibilia aspiciens ad ipsa fervencius a-abis HusSent 190
animalitas
a-s, substancialitas sunt cause et totales forme ipsius hominis HusSent 262
annecto
nomina inportancia unitatem vel pluralitatem, ut unus, duo, tres et eorum a-a, ut singularitas, diversitas, multiplicitas HusSent 129
annihilatio
(script. et form.) anich- HusSent 77; adnich-, -ich- v. infra
antecedenter
fruicio non est essencialiter cognicio, licet preexigit eam a-r HusSent 42
anulosus
quoddam (reptile rapit se) vi quorundam anulorum, ut animalia a-a HusSent 254
appetitivus
actus enim a-e potencie presupponit actum apprehensive HusSent 294
vicium autem dicit carenciam perfeccionis...inesse in a-is, unde vicium ponitur in appetitu sensitivo HusSent 315
applicative
medicina a-e non debuit precedere morbum HusSent 646.
apprehensivus
cognicio pertinet ad potenciam a-am HusSent 42
appropriate
sicud ly ,sapiencia‘ aliquando sumitur a-e pro Filio, aliquando prout est commune omnibus tribus personis, ut, cum dicitur ,Cristus est sapiencia de sapiencia‘, primum ly ,sapiencia‘ sumitur a-e, secundum communiter HusSent 55
arbitrarie
potestas iudiciaria consistens...in potestate a-e cognoscendi HusSent 606.
arguitive
item notandum, quod ,ymago‘ et ,vestigium‘ in hoc differunt, quia ,vestigium‘ ducit in cognicionem alicuius rei a-e..., ,ymago‘ autem representative HusSent 52
artatio
naturalis (impotencia) est triplex, vel racione frigiditatis...vel a-e mulieris vasis HusSent 670
assecutio
cuius (avari) voluntas inmediate cadit super a-em peccunie HusSent 40
assignatio
doctores sunt discordes in a-e distinccionis inter generacionem et spiracionem HusSent 95
associatio
tunc privat (ly ,solus‘) consorcium simpliciter, quando tollit a-em alicuius eiusdem nature HusSent 121
assumptibilis
utrum humana natura magis fuit a-is, quam aliqua alia? HusSent 393
attributum
in Deo est sapiencia, volencia et potencia, sed hec sunt plura a-a HusSent 48
attritio
differencia est inter a-em et contricionem, sicut inter non formatum et formatum...sicut fides informis non tollit peccata, sic nec a-o, sed contricio tollit HusSent 599.
auctoritativus
licet liberalis dacio convenit omnibus tribus personis, non tamen dacio a-a HusSent 102
aufero
non esse...alio modo...est a-um pene vel miserie vite HusSent 737.
aversivus
sunt (infideles) obstinati in malicia et ideo magis a-i quam prius HusSent 687.
baccalaureus
Iohannes de Monte, b-larius...formatus HusSent 383
Balaamitae
quicunque accipiunt pecuniam, ut dent consilium contra iustam causam aut ut maledicant bonis, dicuntur B-e a Balaam HusSent 641
bannum
propter talia obstacula extirpanda fiunt b-a triplici solempnitate in ecclesia promulgata HusSent 660
beatificabilis
sequitur, quod animal irracionale esset b-e HusSent 388
beatifice
requiem, in qua sancti b-e requiescent HusSent 490
beneplacentia
voluntas beneplaciti est b-a Dei de uno causato HusSent 176
bonifico
viator...indiget sapiencia incarnata, ut ipsum firmet, doceat et b-et HusSent 375
brunellus
inter Sortem et b-um...non est unio personalis, et tamen est diversitas naturarum HusSent 387
caliditas (1)
ignis generando principalius agit quam c-s HusSent 93
camestres
consequencia patet in „c-s“ HusSent 211
caritative
opus omne hominis debet fieri in caritate...et sic c-e HusSent 360
catechismus
(script. et form.) katharci- (c. καθαρισμός coniungendo?) v. infra; katheci- UK allig. 40 E 21 f.2rb; -ci- CapPr P 1570 f.14B vb; -theci- (cf. ThLL III 599,25) TranslWenc 128; -theti- HusSent 545; -theciss- VitaWencUt II 62; -thezi-, -thaci-, -thoci- v. infra; -tazi- KNM XIII G 28 f.252ra; catissmus v. infra
catechizo
(script. et form.) kathe- CapPr P 1616 f.131r; katheci- HilTract f.b 8v; katheti- KNM XI A 27 f.117vb; kathezi- KNM XII B 16 f.71vb; -ci- (cf. ThLL III 599,54) CatMetr II 562; -etiz- ChristBod 526; -theciz- (cf. ThLL ib.) ObsPr f.a 6v; -thetiz- (cf. ThLL ib. 55) Diffund 490; -theziz- (cf. ThLL ib. 54) Christ 93; -theriz- UK IX E 4 f.266r; -etisat UK III H 1 f.67v in mg.; -esiso CapPr P 1570 f.14B vb; -thetisat HusSent 550; -thesisare KNM X E 1 f.155v; -therisare ib.; -tazisare KNM XIII G 28 f.252ra
categoricus
et sic ,solus‘ est idem, quod solitarius, et est diccio kathe-a..., si vero ly ,solus‘ privat consorcium respectu alicuius, et non simpliciter, tunc est diccio sinkathegorica, exclusiva HusSent 121
causabilis
omnipotencia ergo Dei dicit potenciam activam et generabilitatem rei naturaliter c-is ad extra; et per consequens causacio ad intra...non tollit omnipotenciam a persona HusSent 74
causalitas
ponit (Augustinus), quod Filius differt a Patre c-e vel gradu HusSent 82
causantia
Spiritus sanctus non habet tantam c-am, sicud Pater et Filius HusSent 75
causatio
licet Hylarius dicat Patrem maiorem Filio eciam secundum divinitatem, quod est intelligendum de maioritate c-is, originis et dacionis HusSent 104
causor
Trinitas facit illum alium filium quam homo, cum prius c-et eum, sicut est prima eius causa HusSent 73
cellula
vertex est locus c-e racionalis...timor et verecundia...manifestantur...rubore frontis ex propinquitate c-e ymaginarie HusSent 552
certificatio
ad destruccionem ambiguitatis huiusmodi et c-em sentencie HusSent 413
ciccito
filii ecclesie degeneres...ut cicade c-ant HusSent 7
circa (1)
logici..., qui se multum occupant c-a infinitum HusSent 172
circumlatio
tunc erit c-ulacio dicendo: ,ideo unus Deus est, quia non sunt multi vel plures; et ideo non sunt plures, quia unus est.‘ Sed c-ulacionem in causis sic ponere est inconveniens HusSent 130
circumloquor
quietacio vero concurrit sicud differencia essencialis vel ipsam c-ens HusSent 42.
circumscriptive
sed sciendum, quod aliter est (corpus Cristi) in celo et aliter in sacramento, nam in celo est extensive, dimensive et c-e, in sacramento autem non est c-e. Locus enim ex hoc dicitur circumscribere locatum, quia in circuitu describit figuram locati...patet ergo, quod corpus Cristi non est c-e in sacramento, quia alias oporteret dici, quod corpus Cristi esset sic parvum et sic circulare sicut est hostia consecrata HusSent 565
circumstantiono
(script. et form.) -aci- HusSent 495
citra (1)
cum Deus punit c-a condignum HusSent 341
coaequaevus
eorundem actuum non possunt esse due cause c-e HusSent 279
coago
gracia autem cooperans...est gracia, secundum quam Deus c-it cum meritorie laborante HusSent 220
coassistentia
inpossibile est homines participare donis vel karitate Spiritus Sancti, nisi per c-am Sancti Spiritus specialem HusSent 98
coassumo
si unum contradictoriorum est inpossibile, alterum est necessarium. In oppositum arguitur sic: illud, ex quo posito in esse cum aliquo vero c-o sequitur inpossibile, ipsum est inpossibile HusSent 195.
coefficientia
si hoc faceret sine c-a Dei HusSent 109
cognitivus
consciencia est habitus naturalis non solum c-us, sed eciam motivus HusSent 351
cointellego
cum dicitur „nemo novit Patrem nisi Filius“ c-lliguntur alie due persone HusSent 121
colligantia
necessitatis medium...medium...congruencie...3m eciam medium dicitur c-e, per quod extrema ligantur ad invicem, sicut duo corpora mediante glutino HusSent 401
commaternitas
si autem ante conma-em contractam uxori proprie debitum non reddidit, uxore mortua conmatrem eius in uxorem habere poterit HusSent 699
commissarie
iudicare principaliter non conpetit nisi nature intellectuali...Sed alio modo iudicare conpetit nature intellectuali, non sic omnino principaliter, sed comi-e HusSent 729
commissarius
alio modo iudicare conpetit nature intellectuali, non sic omnino principaliter, sed comissarie excellenter singulari excellencia, qua non potest alia esse maior comi-a auctoritas HusSent 729
communicantia
debet (iniuste excommunicatus) timere...de dampno fratrum, quod ex prohibicione sue c-e eveniret HusSent 613.
commutativus
comu-a (iusticia), que advertitur in contractibus, ut in empcione et vendicione, respicit quantitatis equalitatem HusSent 307
compater
spiritualis proximitas est inter conp-em et conmatrem et inter eos, quorum unus alterum de sacro fonte levavit HusSent 698
compaternitas
2a cognacio spiritualis est conp-s et hec attenditur inter parentes carnales ipsius baptisati vel confirmati et...patres spirituales eiusdem HusSent 700
compingo
„conpegimus“, i(d) e(st) conpinximus vel collegimus „volumen“, i(d) e(st) librum istum HusSent 33
complacentia
quietacio vel conp-a in se ipso HusSent 13
complaceo
quilibet...sciens effectum esse de Dei beneplacito, tenetur conp-ere in illo HusSent 187
completive
sensualitas est conp-e appetitus sequens sensum HusSent 295.
complexionor
prius materia hominis sit conp-a et bene disposita per liniamenta et tunc in ultimo instanti illius conp-e disposicionis infundatur anima HusSent 265
compositive
totus Spiritus S. in Cristi humanitatem conp-e concurreret HusSent 403
comprehensor
alii dicunt, quod Cristus non habuisset angelum custodem, tum quia non fuit purus homo, sed Deus et homo, tum quia semper fuit conp-r HusSent 242
concausantia
quamvis Deus sufficientissime causat quamlibet creaturam, tamen non potest facere compositum naturale sine c-a principiorum naturalium, puta materie et forme HusSent 119. Cf. causantia, concausatio.
conceptibilis
tali veritati, secundum quod proporcionabiliter c-is est, ...assentitur HusSent 456
concernentia
quia huiusmodi c-am concreta communia inportare possunt, non autem abstracta HusSent 55
concomitantia (1)
sub specie panis est corpus Cristi ex vi sacramenti et ex naturali c-a est ibi sangwis Cristi HusSent 557
concordantia
ista sint dicta...pro exercitacione ingenii et sanctorum doctorum c-a, quos veritatis amatores debent pro posse secundum consonanciam divine scripture...concordare HusSent 85
concresco
nomina autem sunt quedam pure abstracta..., alia vero c-a..., c-a vero dicuntur, quia possunt concernere actum proprium personalem et possunt trahi ad illum, quamvis primarie significent rem communem HusSent 55
sic tenebra in abstracto est privacio lucis, sed in c-o est aer tenebratus HusSent 243
concretive
fit autem talis attribucio dupliciter: vel c-e, vel abstractive. C-e ut „Deus est sapiens“, abstractive ut „Deus est sapiencia“ HusSent 48
concupiscibilis
potencie ipsius anime sunt tres, sc(ilicet) racionalis, que est intellectus, c-is, que est voluntas, et irascibilis, que est potencia motiva HusSent 41
concupiscibilitas
peccatum originale non est...motus concupiscendi, sed fomes peccati, sc(ilicet) concupiscencia vel c-s HusSent 314
condiciono
potencia Dei...sumitur pro posse c-o HusSent 74
condignitas
c-s enim excludit titulum gracie respectu premiantis et illum sensum pretendit Apostolus Ad Roman(os) 8o dicens: „Non sunt condigne passiones huius temporis ad futuram gloriam...“ HusSent 308.
condistinguo
(script. et form.) -gwitur HusSent 144
congruitas
propter c-em medici ad medicinam HusSent 513
connotatio
generacio passiva dicit accepcionem essencie in perfectam similitudinem, cuius c-em dicit generacio active sumpta HusSent 67
connoto
omnis malus est ignorans ex defectu noticie practice, que c-at consensum et conformitatem voluntatis HusSent 223
consanctifico
Dominus dedit servis potestatem creatam dimittendi peccata ministerialiter et potestatem c-andi HusSent 540.
consensus
(script. et form.) conss- v. infra; conce- HusSent 361; -nssu (abl. sg.) (1348) RegDipl V 202; -ncessu (abl. sg.) CosmCont I 220
conservative
patet, quia in consequente denotatur illa (comestionem, cursum vel ambulacionem) inesse Deo formaliter subiective et in antecedente denotatur illa esse a Deo solum efficienter et c-e HusSent 170
consputio
passiones autem ab extrinseco venientes, ut laceracio, vulneracio, c-o non conpetunt sibi (Cristo) sub sacramento HusSent 575
consto
quamcito ei c-terit de prioris vita coniugis HusSent 682
contemplativus
sacerdotes c-i et sapientes laicorum dii appellantur HusSent 193
continens
qui magnanimus est..., inveniet ibi spiritualis escas c-iores vite HusSent 7
contingenter
videtur patere, quod quotlibet sciencie Dei de actuali existencia creature insunt Deo c-r HusSent 154
contingo
nec potest dici, quod sit (predicatum) in materia remota...nec in materia c-i HusSent 25
quamvis mere c-s est me moveri, tamen dum ego curro, necesse est me moveri HusSent 69
conversivus
quamvis cibus ille non fuit in nutrimentum conversus, divisio tamen fuit habentis virtutem nutritivam, digestivam et c-am HusSent 232
convertibilis
patent consequencia ex c-i HusSent 209
converto
dubitatur de illa (sc. proposicione) ,trinus Deus est unus‘. Et videtur, quod sit falsa; nam eius c-s est falsa..., puta ista: Unus est trinus Deus HusSent 47
copula (1 1)
dubitatur, utrum in statu innocencie fuisset filiorum...generacio per c-am carnalem HusSent 275
si nichil ponunt termini numerales in divinis, tunc sunt termini ficti, et per consequens, cum affirmative dicuntur de divinis per c-am de presenti, reddent proposiciones falsas; ergo iste erunt false ,Deus est unus‘, ,persone sunt tres‘ HusSent 130
copulative
fecit (Deus) ,hominem de limo terre‘..., et inspiravit spiraculum vite‘...Ecce dicit textus, quod creavit hominem de limo et tunc c-e adiungit, quod inspiravit in faciem eius spiraculum HusSent 265
corbona
(script. et form.) -bana, -ban (cf. ThLL IV 948,60) HusSent 34 -bonan LexClemB f.39vb; -banan (cf. ThLL ib. 68) CodVodn f.55bis v; -banum v. infra; carbanam (acc. sg.) KNM XII D 3 f.455va; carbonan CodVodn f.55vb; carbanum (acc. sg.) (1455) LibRatLun f.110v; gorbanum InOmG f.55r
corollarie
(script. et form.) corell- HusSent 511; corela-, correla- v. infra
corporeitas
stulti sunt, qui Trinitati increate c-em formaliter inesse asserunt HusSent 16
correlativus
quelibet talis proposicio est inpossibilis, ubi exclusio additur uni c-orum respectu predicati essencialis vel communis utrique relativorum, quia excludit predicatum ab altero c-orum HusSent 123
correspondeo
predicatum non distribuitur ad esse, cum non habet rem c-em, que esset communis tribus personis HusSent 129
creantia
potencia, sapiencia..., c-a...sunt in Deo HusSent 49
creative
nulla creatura c-e potest aliam creaturam producere...Contra: Cristus Iesus est creatura et Cristus Iesus c-e aliam creaturam produxit: igitur alia creatura potest aliquam c-e producere HusSent 20.
creativus
non potest accio c-a conpetere pure creature HusSent 210
damnifico
ipsi missanti officit, cum ipse magis se ipsum d-at et profundat gravius in gehennam HusSent 720
darii
consequencia est in d-i HusSent 21
datia
cum arguitur: „Omnis causa...est dignior suo causato“, potest hoc negari. Nam mater Cristi dans esse humanum Cristo...est causa eius generans secundum humanitatem et tamen humanitas Cristi...est dignior matre Cristi...Vel 2˚ dicitur, quod si intelligitur de dignitate dancie sive dacionis..., tunc conceditur, si autem de dignitate bonitatis..., tunc negatur HusSent 84
decaputiatio
aliquando (sumitur latria) pro eo, quod exhibetur obsequium, ut est sacrificium, genuflexio, oracio, d-o HusSent 421.
decauso
obmissio circumstanciarum secundi agentis causat, vel, ut magis proprie dicatur, d-at illam accionem et sic malificat eam HusSent 344.
declaro
melior et d-cior (emend. ed., declaratiuor cod.) est generacionis diffinicio ista, quam ponit Philosophus in De generacione HusSent 213
deduco
ergo conclusio vera; minor probatur per d-s ad inconveniens HusSent 611
deexsisto
„verba mea non preteribunt“..., quamvis voces prolate deexi-ent HusSent 15.
defectibilis
non mutatur (Deus)...sicud mutatur d-is creatura HusSent 49
defectuose
quidquid d-e fecerimus, debemus nobis ascribere HusSent 344
deiformis
ierarchia est ordinata multitudo celestium spirituum...d-e...similans et hoc est per causam finalem, sc. similitudinem Dei forme HusSent 234
deiformitas
sonat hic ,similans‘ passive et active respectu deiformis, i(d) e(st) recipiens a Deo illuminacionem passive, et iterum in alterum transfundens active, et utrum‹que› fit propter d-em HusSent 234.
deliberate
2a voluntas eorum (dampnatorum) semper est mala, quia d-e volunt malum et per deliberacionem inclinant voluntatem semper ad peius HusSent 737
demereo
stat eciam hominem velle et operari illud, quod Deus vult, et tamen quantumcunque d-eri, ut de Iuda proditore HusSent 186.
demultiplico
individua speciei humane multiplicantur et d-antur HusSent 117
denarius
(script. et form.) -rus (1355) InventViti XVI; -are (abl. sg.) HusSent 604
denihilo
dicitur in littera peccatum ,nichil‘..., quia peccatum d-ichilat hominem HusSent 337.
dependentia (1)
quelibet (creatura) deficit ab actu primo, habens duplicem possibilitatem; unam d-e ab alio et aliam ordinancie in aliud HusSent 77
depono
quis enim potest d-ere, ut homo non sit Trinitatis signum...Sed potest quis d-ere, quod ly ,homo‘ non significat hominem, sed aliam creaturam HusSent 53
depotentia
2o nominat (potencia) defectum, quo creatura racionalis potest ab actu bene agendi deficere; et illud deficere plus dicitur d-a vel inpotencia, quam potencia HusSent 369.
descriptive
quia...principium d-e est, a quo principiatum habet esse, et causa similiter d-e est, a quo habet esse causatum HusSent 140
destino
(ad 1e): quem misisti, Iesum (Vulg. Ioh. 17,3)..., i. e. hominem pro salute humani generis d-atum HusSent 40
determinatio
Magister septem ponit: 1m est generalis divisio, qua tota scripture sacre continencia dividitur in res et signa, 2m est d-o sive diffinicio illorum membrorum HusSent 37
determino
probata Trinitate personarum in unitate essencie...hic magister movet quasdam questiones incidentes et d-at circa premissa HusSent 54
deus
sic nondeus esset deus HusSent 197
deviatio
error est d-o a veritate HusSent 222
diaphaneitas
aqua habet aliquid de lumine racione dyafa-is HusSent 532
dico
per hoc vero, quod d-itur ,tota‘, non designatur parcium multitudo, sed ly ,tota‘ d-it indivisionem (in divisionem ed.) HusSent 114
dictamen
consciencia est d-n racionis, quo iudicat et ligat ad faciendum vel non faciendum HusSent 351
didrachma
(script. et form.) -agm- v. infra; -agme (gen. sg. f.; cf. ThLL V/1 1016,18) NicPelhRepl 56; dydragma (acc. sg.) HusSent 370; f(em.) p(rime) dyadragma KNM X E 1 f.175v
differentia
ut discrimen fiat – na rozdíl od: mundus sensibilis dicitur ad d-am mundi architipi HusSent 196
difficulto
durantes diu in peccato luxurie...ad tantum se per ingratitudinem aggravantem d-ant, quod grave est eos a primo peccato resurgere HusSent 311
difformis (1 1)
ut est (volicio) divino beneplacito d-is HusSent 186
primum (celum) est inmobile..., secundum uniforme et mobile..., 3m d-e in partibus et mobile HusSent 252
difformitas (1 1 1)
(script. et form.) difo- HusSent 185
in operibus enim est peccatum, nisi de quanto est d-s in voluntate HusSent 186
omne peccatum actuale creature racionalis est propter d-em voluntatis create ad voluntatem divinam HusSent 186
difformiter
si hoc non faciat (creatura Dei) vel omittendo vel committendo d-r ad voluntatem superioris regule, tunc statim est in ea carencia iusticie actualis HusSent 342.
digestivus
quamvis cibus ille non fuit in nutrimentum conversus, divisio tamen fuit habens (habentis ed.) virtutem nutritivam, d-am et conversivam HusSent 232
dignificatio
ut meruit (homo) hic in vita, quia solum hic est locus merendi, loquendo de merito, quod est libera sui d-o ad beatitudinem HusSent 717
diligibiliter
si vero non tunc vult (voluntas) illum finem et non displicenter, ergo placenter, et per consequens d-r: igitur diligit ultimum finem HusSent 29.
dimidiabilis
reprobans errorem illorum, qui dixerunt veram penitenciam esse d-em HusSent 593.
directive
prelacio sive presidencia non est a Deo effective sive d-e, licet permittit eam fieri; Deus enim non efficit nec dirigit ipsos homines, ut sic male ingrediantur HusSent 370.
discerno
prelati autem correpcio debet esse d-a, modesta, caritativa HusSent 617
disconformitas
aversio est d-s voluntatis create a voluntate divina HusSent 336
discontinuatio
utrum, si fiat interrupcio verborum, sit baptismus...si...fiat modica interrupcio...et non fiat d-o intencionis, tunc est baptismus HusSent 531
discontinuo
si sit tanta interrupcio verborum, quod intencio baptisantis intercipiatur et d-etur, non est baptismus HusSent 531
discredo
fidei d-itur, sciencie autem non d-itur HusSent 27.
disparitas
ordo consistit in graduum d-e et distinccione completa..., hinc est, quod septem sunt ordines gradatim dispositi usque ad sacerdocium HusSent 634
dispensatio
tunc non fuit peccatum repudiare uxorem, et hoc propter divinam d-em HusSent 667
dispenso
contra illa (precepta) Deus d-are non potest, sicut non potest d-are, quod homo peccet et quod contra eum directe aliquid fiat HusSent 489.
displicenter
si vero non tunc vult (voluntas) illum (ultimum) finem et non d-r, ergo placenter et per consequens diligibiliter HusSent 29
dispositive
vas quodammodo d-e est acetosum, etsi non formaliter ipsi insit acetositas, sic caro, etsi formaliter sine anima non habeat in se peccatum, est tamen d-e infectiva ipsius anime HusSent 321
dispositivus
prelati ecclesie habent sibi commissam potestatem instrumentalem, que est potestas iudiciaria consistens principaliter in duobus, sc. in potestate arbitrarie cognoscendi, in potestate iudicialiter iudicandi; et prior istarum...est d-a ad secundam HusSent 606
dissuadeo
contraria statutis primo modo dicuntur illicita et prohibita, que secundum illum modum dicuntur mortalia. Contraria vero statutis secundo modo sunt disvasa, que dicuntur venialia HusSent 623
distinguibilis
in Patre secundum intellectum sunt tria, sc. essencia communis et relacio distingwens et ypostasis sive persona d-gwibilis HusSent 81
distribuibilis
nec obstat regula tercia Bonaventure, que dicit: „termino habenti formam non multiplicabilem non refert preponere et postponere negacionem“, nisi limitetur sic: „termino simplici, ultimo, singulari (et sic non d-i) supponenti tantum pro unico singulari, non differt preponere vel postponere negacionem“ HusSent 60
diversifico
tales (potencie) d-antur formaliter, sed non essencialiter a suis terminis HusSent 75
potencia non d-atur per diversos habitus HusSent 296
secundum istam tripertitam distinccionem sunt d-i theologi HusSent 14
dotatio
intencio Magistri versatur circa tria: sc(ilicet) circa rerum creacionem, 2º circa creatarum rerum d-em et perfeccionem, 3º circa creature dotate aversionem HusSent 206
dulia
latria est cultus soli Deo debitus...preter latriam est duplex adoracio, sc. d-a et yperdulia. D-a, que potest pure creature exhiberi, yperdulia vero soli humanitati Cristi HusSent 414-415
duratio
Pater...nullo modo est prior Filio nec natura, nec d-e, nec dignitate HusSent 81
effective
prelacio...non est a Deo e-e sive directive HusSent 370
eleemosyna
facere elemosinam est accio bona HusSent 344
eleemosynatio
ei (ecclesie) attribuitur accio, ut oracio, elemosin-o, ieiunacio HusSent 90
eleemosyno
Salvator et regnum celeste prestat elemosinantibus HusSent 596
elementalis
Commentator...dixit, quod forme e-res essent medie inter substanciales et accidentales HusSent 255
entitas
quodlibet ens per e-em est unum HusSent 53
enuntiabile
utrum fides sit solum de conplexis et enuncci-ibus HusSent 456
essentialis
risibilitas enim est perfeccio hominis non e-is HusSent 57
euangelicus
id iuris et officii habent sacerdotes ewa-i in ligando et solvendo, quod olim sub lege habebant legales sacerdotes in curandis leprosis HusSent 605
eusebia
grece dicitur theosebia (!)...vel e-a, id est bonus cultus, latine vero dicitur pietas HusSent 414
eutrapelia
quia...homo...habet se virtuose in factis sive gestis, sic habetur e-a, per quam homo habet se placide in ludis seu iocis, et dicitur ab ,eu‘, quod est bonum, et ,tropos‘, quod est conversio, quasi omnia convertens in bonum HusSent 484
evidet
minor e-et ex illo dicto Salvatoris HusSent 18
summa e-et in hiis metris HusSent 104
evolatio
nostra circa Cristi baptismum utilitas, que notatur in quatuor, que circa baptismum eveniunt: ...2o apertum est celum, per quod notatur hominis descendentis post baptismum e-o HusSent 504.
exceptivus
si ponitur diccio exclusiva vel e-a HusSent 121
similiter de e-a est dicendum, ut ,nisi Pater est Deus‘. Si ,nisi‘ dicit excepcionem secundum negacionem suppositi, falsa est HusSent 121
exclusivus
ex iam dictis potest patere, qualiter in scriptura e-e et exceptive proposiciones sunt secundum sanctorum logicam exponende HusSent 123
exemplar
quelibet creatura est facta ad ydeam, igitur ad similitudinem, quia ad e-r HusSent 258
exemplariter (1)
ista descripcio sonat solum ad ymaginem ymaginati corporei, a quo active vel e-r fit illa ymago: active per inpressionem, e-r per pictoris faccionem HusSent 258
exemplificatio
modo videndum est in talibus proposicionibus, respectu cuius predicatum includit repugnanciam et in e-e (var. lect.: explicacione) illius negetur propositum HusSent 428
exemplo
exhinc, ut dicit Augustinus, unum ovum reale non est ymago alterius ovi, quia nullo modo ab alio e-atur HusSent 52
experimentalis
non tamen vult (Gregorius) negare, quin fulciendo fidem humana racione aut noticia e-i contingit hominem meritorie diligere evidencias ad firmandum efficaciter fidem suam HusSent 11
expiabilis
peccatum..., in quantum est e-e HusSent 589
explicite
omnis veritas directiva hominis...est Scriptura sacra vel e-e vel inplicite credenda ab hominibus HusSent 14
explicitus
fit mencio e-a tantum de una persona HusSent 122
expono
consequencia tenet ab e-ibus debitis ad suam expositam et per consequens conclusio vera HusSent 197
expositus
consequencia tenet ab exponentibus debitis ad suam e-am et per consequens conclusio vera HusSent 197
expressivus
quidam dicunt Cristum secundum hominem non esse personam, nec aliquid, nisi ly „secundum“ sit e-um unitatis persone HusSent 424
exsenso
amaritudo e-avit huiusmodi homines HusSent 620
exspectantia
secundum spiritum consilii non enim oportet in uno globo inprudenter uno die celebrare tot missas, facere tot distribuciones aut simul tot ieiunaciones..., quia Deus...acceptat providam exp-am subducta avaricia, ac si foret meritum factum totum simul HusSent 718
extense
tractans de radice peccati e-e et distincte HusSent 344
extensive
in celo autem est (corpus Cristi) localiter e-e, quia ibi locatur, ibi extenditur secundum quantitatem, quam habet in se formaliter HusSent 565
exter
duplex est temptacio, sc. e-ior, qua ad sensum extrinsecus nobis malum suggeritur, interior, qua intrinsecus nobis malum suggeritur...homo primus gravius peccavit, quia sola e-iori temptacione pulsatus cecidit HusSent 278
extorte
confessio...in foro contencioso...fit...non spontanee, sed quasi coacte vel e-e aut timore quodam pene pocius quam amore HusSent 600
extraneo
nisi magister vellet e-are a materia HusSent 26
facio
Spiritus sanctus...nos f-it diligere Deum HusSent 107
factibilis
tres sunt condiciones in Deo..., quibus omnia f-ia operatur, sc. potencia, sciencia et voluntas HusSent 175
iste mundus factus est f-e HusSent 205.
factivus
est ergo Deus principium effectivum, i. e. extra f-um HusSent 141
fallibilis
homo...non est proprie auctor, sed discipulus f-is ipsius auctoris (sc. Dei) HusSent 10
famose
omnis peccans mortaliter committit symoniam communiter dictam; specialiter autem et f-e dicitur symonia inordinatus contractus circa spirituale officium Dei HusSent 640.
figuralis
f-ia signancia rem futuram...fuerunt inpleta per figurate rei exhibicionem HusSent 537.
fluxibilis
2o sumitur (aqua) pro substancia...fluida, humida, f-i et transparenti HusSent 251
fluxibilitas
aqua habens f-em HusSent 243
fomes
incitamentum sive f-s ad peccatum HusSent 316
fontalis
solum Deus est f-e principium effectivum a se HusSent 197
fontaliter
a Deo, sc. tamquam ab originali principio, a quo f-r originantur omnia HusSent 189
fornicarius
f-us vel illicitus concubitus HusSent 665
fruibilis
primum obiectum fruicionis est res primo et immediate f-is HusSent 44
perfecta fruicio...presupponit cognicionem ipsius f-is HusSent 44
fruitivus
ad fruendum autem fruibili requiritur presencia fruibilis, 2o disposicio fruentis sive f-i HusSent 99.
futuritio
non potest sibi (Deo) inesse pretericio vel f-o, cum non potest langwere expectando rem futuram vel afficiendo se circa rem preteritam HusSent 27
generabilis (1)
(script. et form.) -ralia HusSent 66
generabilitas
omnipotencia ergo Dei dicit potenciam activam et g-em rei naturaliter causabilis ad extra HusSent 74.
generantia
persona est res distincta sua proprietate, ut Pater g-a, Filius nascibilitate et Spiritus sanctus spiracione passiva HusSent 55
generative
nutribile non distingwitur a radicali nisi penes terminum, quia radicale est, quod pervenit per terminum g-e vel nutritive HusSent 711.
generativus
vir habuit vim g-am HusSent 276
gignitio
illa (Cristi humanitas) ergo non dependet...ab actu temporali, ut nativitas, concepcio vel g-o HusSent 414
gradualis
nisi minueretur (karitas) quoad remissionem g-em, sc. ab esse perfecto ad esse minus perfectum HusSent 111
gratificor
alia gracia est ex parte creature, qua creatura formaliter est grata Deo et sic est formaliter g-ans Deo ipsam creaturam HusSent 17
gratuitus
fuit homo quidam...vulneratus in bonis naturalibus, spoliatus bonis g-is HusSent 35
griseus
restat expedire monachum g-um, reverendum magistrum meum Matheum...de Aula Regia HusSent 385
grossities
beatitudines corporis istas pulcritudinem, velocitatem, fortitudinem...obicit (Anshelmus) contra istas...corporis defecciones, sc. contra turpitudinem, g-em, debilitatem HusSent 743
habet...corpus humanum...a terra g-em Malogr f.cc 3rb (HusSent 743)
gubernantia
da, quod Deus gubernet omnia sine providencia, et sequeretur, quod Deus gubernat omnia sine g-a HusSent 163.
habitualis (1 1)
in peccato...originali aliquid est per modum forme, sc(ilicet) h-is aversio a bono incommutabili, ...et aliud est per modum materie, sc(ilicet) h-is conversio virium sensitivarum ad sua delectabilia HusSent 316
ignorancia...est...defectus h-is sciencie et h-is consideracionis HusSent 223
habitualiter
superbia uno modo accipitur quasi h-r, prout est quedam inclinabilitas...ad superbiendum HusSent 223
habitudinaliter
non enim tenetur Cristianus in particulari cogitare de quolibet volito, quod determinate scit, in habitu vel confuse; sed debet sibi conplacere h-r vel confuse de (do ed.) omni huiusmodi HusSent 188
habitudo
eternaliter Deus est potens, sapiens, volens, quamvis non cum h-e eternaliter est ad creaturas, nisi vocet quis h-em causancie ad causatum HusSent 50
habitus
consciencia est h-us naturalis non solum cognitivus, sed eciam motivus HusSent 351
haeretico
magister h-at quemlibet, qui aliter sentiret HusSent 585
heterogeneus
conposicio parcium et‹e›rogenarum HusSent 217
hic (1)
hii tres non tria, sed unum principium HusSent 140
hierarchia
ye-a est divinus ordo sciencia et accione deiforme...similans HusSent 234
ye-a Grece dicitur sacer principatus Latine a yeros (quod est sacrum) et archos (principatus), quasi sacer principatus HusSent 234
hierarchicus
mali non in...munere gracie assimilantur. Patet, quod in eis non est ordo ie-us ex defectu HusSent 235
accionem ye-am, i. e. ecclesiasticam HusSent 548
humidus
h-um nutrimentale in uno est radicale, in alio non HusSent 710
idem (1)
scito, quod ly ,i-m‘ vel conponitur ab ,is‘ et ,demum‘ – et tunc est masculinum...vel 2o conponitur ab ,id‘ et ,demum‘ – et tunc est neutrum HusSent 60
identice
unio...personalis est habitudo, secundum quam una natura alteri nature ydempt-e sive ypostatice copulatur HusSent 395
identicus
ut...dicendo homo est humanitas, in qua proposicione est predicacio ydempt-a sive secundum essenciam, cum homo et humanitas quoad essenciam non differunt, sed sunt idem HusSent 56
identificatio
hic quilibet viator indiget sapiencia, qua posset...dinoscere hanc...ypostaticam unionem, que...est...personalis ydempt-o HusSent 377
identifico
nature maxime distantes ydempt-antur in eodem supposito vel persona HusSent 380
idolatro
plus amaret propriam visionem...quam...Deum, et sic yd-aret HusSent 44
Ieroboamitae
quicunque accipiunt pecunias, ut accipiant aliquem in dignitatem ecclesiasticam, dicuntur I-e, quia more Ieroboam vendunt ecclesiasticam dignitatem HusSent 641.
imbaptizatus
si...moritur inb-us HusSent 241
imitago
ymago est similitudo ab ymaginato expressa active vel exemplariter, non secundum quecunque, sed secundum ea, que demonstrant rem expresse. Et hinc dicitur ,ymago‘ quasi ,i-o‘, quia sit ad imitacionem alterius HusSent 52
immanenter
omnis causa inm-r agens, ut Deus producens ad intra Filium...reducitur ad causam efficientem HusSent 83.
immaterialis
effectus non potest esse inm-ior vel melior sua causa HusSent 270
immeritorius
sacre theologie studium est inm-um, quia informe sine caritate HusSent 389
impeccabilitas
non potest (homo) ad tantum diligere (Deum), quod possit inp-em attingere HusSent 110.
impictio
calumpnia secundum Ieronimum est falsa criminis inp-o. Unde dicit: Calumpniari est falsa crimina inpingere HusSent 35.
implico
sacra scriptura...inp-at, ad que intelligenda sapiencia est necessaria HusSent 6
impositio
patet, quod omne accidens signat substanciam, cuius est accidens, non tamen ex inp-e humana, sed ex proprietate sue essencie HusSent 38
impossibilis
si ymaginetur per inp-e aliquod corpus infinitum HusSent 171
impossum
dum privative tenetur hoc verbum ,non potuit‘ sicud si dicerem ,inpotuit‘, i. e. inpotens fuit HusSent 72
huiusmodi posse verius dicitur inposse vel defectus quam posse HusSent 169
improportionabiliter
si aliqua iniquitas sit pena alterius, peccata valde inp-r puniuntur a Deo HusSent 341
imputabilis
voluntas potest elicere actus in se, qui sunt sibi (Deo) inp-es HusSent 291.
inadvertibiliter
irascitur (qui luxuriatur) sibimet, licet i-r, quia propriam animam occidit HusQuodl 52 (sim. HusSent 487, ubi: insensibiliter)
incineratio
que (unio deitatis) potencior est ad continendum ab i-e quam anima corpus vivificans HusSent 450
incircumscriptibilis
cum sit (creator) infinitus...et i-is HusSent 157
incircumscriptive
sciendum, quod aliquid est in loco i-e, sic videlicet, quod est totaliter in aliquo loco et tamen est eodem modo in alio et non finitur nec circumscribitur a loco HusSent 159.
inclinabilitas (1)
prout est (superbia) quedam i-s...ad superbiendum HusSent 223.
incommunicabiliter
sunt aliqua i-r in Deo, ut omnipotencia HusSent 415
incommunicor
cum racio essencie est communicari multis suppositis et racio persone est i-ari multis HusSent 50
mille capitibus existentibus i-ibus in eodem corpore HusSent 388
incomplexe
fides est formaliter solum de incomplexo, ut est inconp-e HusSent 456.
incomplexus
,conplexum‘ dicitur oracio, ut Cristum pati..., ,inconp-um‘ ut res, ut Deus, Trinitas HusSent 456
inconfirmatus
caractere confirmacionis distingwitur ab i-o HusSent 552.
indefinitus
quando arguitur ab i-a in materia naturali ad eius universalem HusSent 68
independens
anima racionalis...habet actum i-em a corpore HusSent 274, cf.: potencia habens actum non dependentem ib.
i-s...est dignius suo dependente HusSent 299.
indesinibilis
continue multiplicantur spiritus hominum i-es; sequitur, quod infiniti sunt actualiter spiritus HusSent 195
indeterminatio
Deus dicitur esse extra omnem locum, non per separacionem a loco et distanciam, sed per i-em sive excessum inmensitatis HusSent 159.
indeterminatus
Augustinus...movet istam questionem, sed i-am relinquit HusSent 225
quo autem ad futura, de quibus est viator i-us HusSent 188.
indirecte
causa alicuius potest esse aliquid dupliciter: uno modo directe, alio modo i-e. I-e quidem, sicud cum aliquod agens causat aliquam disposicionem ad aliquem effectum occasionaliter HusSent 279
indiscretus
si mulier nolente viro...voverit continenciam..., et cetera huiusmodi i-a, que...non sunt tenenda HusSent 680
indispositio
utrum ficcio sive i-o inpedit effectum baptismi HusSent 537
individuo
dicunt aliqui, quod inpossibile est formas intellectivas produci preter et ante corpus. Primo ex hoc, quia i-antur a corpore inferiori et quia inpossibile est formam individualem fieri absque eo, quo i-atur HusSent 263
indivisibilitas
posuit (Boecius) hoc nomen ,possessio‘ ad signandum i-em et quietem divini esse HusSent 114
indivisio
fundatur ista regula super dicto Philosophi 4o Methaphisice dicente: „homo et unus homo convertuntur“..., ubi dicit, quod unus addit super ens i-em proprie entitatis in se et divisionem eius, cui additur essencialiter, ab alio HusSent 122
induco
consequencia tenet per sufficientem induccionem et i-es sunt per se note HusSent 45
indulsio
Apostolus indulsit, ut, qui vult, nubat...et ista i-o venit primo post multiplicacionem hominum HusSent 644.
inexsistens
cum nativitas Filii constituat...personam inexi-s sibi aliqualiter HusSent 134
infactibilis
idem sit temporale et eternum, creatum et increatum..., mutabile et inmutabile, i-e et factum HusSent 377
infallibilis
Scriptura sacra ab auctore i-i, qui ipsam creavit HusSent 194
infallibiliter
,si quis vestrum indiget sapiencia, postulet a Deo‘ (cf. Vulg. Iac. 1,5), sc. tamquam a primo auctore veritatis i-r informante HusSent 10
infectivus (1)
caro...est...i-a ipsius anime HusSent 321
infer
superius precedit suum i-us HusSent 92
inferioritas
sub ente autem primum gradum superioritatis secundum dignitatem...tenet ens eternum, gradum i-is...tenet omne ens temporale HusSent 296
infinitanter
quod (ly „ingenitum“) accipiatur i-r HusSent 139
infirmosus
quandoque est defectus ex parte subiecti vel voluntarius vel naturalis, sicut in pueris i-is HusSent 306.
influo
Pater...plus i-it causando terciam personam quam secundam personam HusSent 83
influxibilis
eternitas est infinita, ...est indivisibilis in partes..., est i-is, sed permanens HusSent 198
informativus
triplex est sacra scriptura: prima obiectiva..., alia i-a anime HusSent 15
infortitudo
qui enim peccat per iniusticiam, peccat et per inprudenciam, i-em et intemperanciam HusSent 486
infrangibilitas
ideo stat sentencia de i-e et infrustrabilitate divini beneplaciti HusSent 181.
infrustrabilitas
ideo stat sentencia de infrangibilitate et i-e divini beneplaciti HusSent 181.
infundabiliter
ne loquar vel garrulem i-r sicut pica HusSent 625.
ingenerabilis
sed corpora in statu innocencie fuissent incorruptibilia..., ergo fuissent i-ia HusSent 276
inhabilitas
sicud duriciam in corporalibus triplex proprietas sequitur, sc. i-s ad suscipiendum inpressionem..., sic tripliciter dicitur cor hominis...obdurari: primo per i-em ad suscipiendum graciam HusSent 167
inhabitus
peccatum habet multa nomina: vocatur... ,macula‘, ...item ,delictum‘ et hoc, secundum quod est recessus a dignitate gracie i-e HusSent 338.
inhaerentia
signum exclusivum additum subiecto in proposicione affirmativa ponit i-am predicati ad subiectum HusSent 122
inhaesive
illud...signum ,homo‘, cum sit qualitas, est i-e in subiecto HusSent 79
iniusto
timor mundanus vocatur, quo culpabiliter timetur perdere dona mundi...Et iste timor semper est malus, quo nos seculares sumus nimis i-ati HusSent 478.
innascibilitas
proprietates...personales sunt quinque: sc. paternitas, i-s in Patre, communis spiracio..., filiacio in Filio et processio in Spiritu sancto HusSent 133
innascor
spirare convenit Patri et Filio; similiter i-i Patri et Spiritui sancto, non spirari Patri et Filio HusSent 56.
innuitio
sine...manifesta Dei i-e vel postulacione HusSent 663.
inobscurabiliter
sancti sunt...i-r illuminati HusSent 260.
inphilosophice
hinc Philosophus, sed i-e...istum mundum sensibilem posuit increatum HusSent 198
insecuritas
ponit...septem porciones beatitudinis anime..., sc. sapienciam..., securitatem et gaudium. Et hoc contra istas anime passiones, ignoranciam..., i-em et tristiciam HusSent 743
insisto
(script. et form.) -stari HusSent 400
instans
mundus corporeus potuit passive esse ante primum i-s creacionis HusSent 22
iste mundus, quamvis sit creatus in primo i-i secundum omnes partes suas HusSent 196
tamen pro nullo i-i temporis...habet (mundus) omnes partes simul...existentes HusSent 196
instantaneus
ordo...inportat...gradum prioritatis vel posterioritatis i-e HusSent 120
instanter
in divinis personis nichil est prius altera persona eternaliter, i-r, temporaliter vel localiter HusSent 120
instrumentalis
licet...sola Trinitas...habet...potestatem autenticam principalem..., tamen prelati ecclesie habent sibi commissam potestatem i-em HusSent 606
instrumentaliter
oportet omne iuste datum dari a Deo inmediate vel i-r per instrumentum suum HusSent 309
integralis
totum i-e...colligit plures partes HusSent 294
integraliter
i-r...mortui sunt nunc in inferno dampnati, post diem...iudicii omnes salvandi erunt i-r vivi HusSent 35
intellectivus
sola creatura racionalis est i-a et volitiva summi boni HusSent 258
intensio (1)
augmentum gracie est duplex: uno modo secundum i-em virtutis HusSent 102
interpretative
petere...debitum dupliciter contingit, sc. directe et i-e. Directe, sc. verbo, actu...I-e vero per signa HusSent 663.
interpretativus
quinque sunt membra deserviencia quinque sensibus, sc. oculi visui..., os gustui et virtuti i-e HusSent 631
intricatio
propter i-es tam multas Salvator...dicit HusSent 496
intuitio
beatitudo consistit in delectacione, que consurgit ex clara intellectiva i-e...summi boni HusSent 258
intuitive
scire est rem noscere ex sensu, fide, racione vel i-e HusSent 16
intuitus
,intelligere‘...est habere simplicem i-um ad rem intelligibilem HusSent 52
invariabilitas
dicitur inmutabilitas triplex, sc. i-s, que nulli creature conpetit..., 2a incorruptibilitas..., 3a invertibilitas HusSent 77.
invariatus
ipso esse angeli manente i-o HusSent 215
inveho
Richardus...i-xit contra magistrum HusSent 65
inveteratio
est quedam duracio, que habet prius et posterius cum innovacione et i-e rei durantis, cuiusmodi est tempus, alia, que nec habet tempus nec posterius nec innovacionem nec i-em rei durantis, cuiusmodi est eternitas HusSent 215.
invisivus
aliquid dicitur aliud illuminare 1o lumen infundendo..., 4o faciendo i-o disposicionem congruam..., ad quod sequitur lucis recepcio, ut medicus sanans oculum debilem dicitur illuminare HusSent 237.
involutio
multe sunt i-es, que nequeunt breviter explicari HusSent 496
iocalis
potest (mendacium iocosum)...per accidens esse mortale peccatum, ut racione i-is blasfemie vel scandali inde orti HusSent 491
iocosus
triplex est genus mendacii, sc(ilicet) i-um, officiosum et perniciosum. I-um illud solum fit causa ludi...et ipse, cui signatur, ioci causa novit esse dictum HusSent 491
irascibilis
potencie...anime sunt tres, sc(ilicet) racionalis..., concupiscibilis...et i-is, que est potencia motiva HusSent 41
irreddibilis
donum vocatur datum i-e, sc(ilicet) sine intencione retribucionis HusSent 112.
irregularis
de necessitate precepti...est, quod ordinandus non paciatur aliquam penam canonicam, sc. quod non sit excommunicatus, i-is, infamis HusSent 636
irregularitas
sequitur...i-s bigamiam..., sequitur eciam illegitime natum HusSent 637
iubilo
sanctificat...Sacra Scriptura hominem docens eum...felicitatem celi appetere, i-are laudis amenitatem HusSent 5
iudicativus
differt...istud sacramentum (sc. unccionis infirmorum) a confirmacione...in forma...In forma, quia confirmacio in proposicione i-a, istud vero in deprecativa HusSent 632
iudicialis
cognosces (in Scriptura sacra) i-ia, quibus...est parendum HusSent 6
iustificantia
potencia, ...creancia, i-a in Deo distingwuntur HusSent 49
iustificativus
baptismus et penitencia sunt hominis i-a HusSent 516.
legalis
id iuris...habent sacerdotes ewangelici..., quod olim sub lege habebant l-es sacerdotes HusSent 605
l-ia omnia...in morte Cristi terminata sunt HusSent 528
legitimatio
est...l-o quorundam incomodorum amocio, que illegitime natus incurrit HusSent 697
legitimo
illegitimus non potest l-ari, ut fiat de legitimo coitu natus HusSent 697
lĕvis (2)
hoc fecimus ,utentes...moderamine inter utrumque‘, i. e. inter difficile et l-e HusSent 33
lex
id iuris...habent sacerdotes ewangelici..., quod olim sub l-e habebant legales sacerdotes HusSent 605
libet
sacerdos non potest uti clavibus ad l-um, sed pro arbitrio recte racionis HusSent 607
licentio
alique moniales dicebantur dyaconisse, ...quia fuerunt ad legendum Omeliam...l-ate HusSent 636
licet
si essent (impedimenta matrimonii) prohibita moraliter, tunc nunquam l-uissent. L-uerunt autem...in lege nature HusSent 687
liga (1)
possent viri et feminei sexus...matrimonialiter copulari, quia ex l-a possent tempore necessitatis voto sibi reciproce suffragari HusSent 659
limbus (1)
tercius locus est lymbus parvulorum, ad quem non baptisatus descendit propter peccatum originale...Quartus locus dicitur lymbus patrum, ad quem sancti patres ante Cristi resurreccionem descenderunt...; in hunc locum Cristus resurgens a mortuis descendit et ex eo sanctos patres eduxit HusSent 713
macrocosmus
tripharie...mundus dividitur, ut primus sit mundus architipus, ...alius mundus sit m-us, i. e. maior mundus sensibilis, et tercius mundus microcosmus HusSent 190
magicus
m-a fit mittente Deo, sed non sine causa HusSent 226
malefico
in accione moraliter mala, quidquid est a primo agente, hoc est bonum, sed obmissio circumstanciarum secundi agentis...decausat illam accionem et sic malif-at eam HusSent 344
manifestative
substancie..., cum non habeant potenciam denominandi accidentaliter alia..., ideo solum per se dicunt se m-e ipsi intellectui HusSent 249.
manifestativus
Filius...est verbum...et est...m-um sui et Patris HusSent 136
manuduco
ponit Augustinus exemplum m-ens in noticiam huius timoris HusSent 478
materio
materia prima dicitur esse ubique, quia ubicunque est m-um HusSent 158
meritorie
non gratis, sed m-e magistri articulos fidei discuciunt HusSent 11
non potest homo...sine gracia...bonum m-e operari HusSent 311
meritorius
omnis vita viatorum m-a est eorum pro purgacione medicina, et de quanto cum paribus m-ior, de tanto egentibus magis valet HusSent 716
sine gracia nichil est m-um vite eterne HusSent 303
metaphysice
Boecius loquens methaphis-e HusSent 114
meteora
m-a visibilium non ad nutum demonum serviunt, sed Deo HusSent 226
meteorologicus
inperfecta mixtio, sicud contingit ‹in› (add. ed.) inpressionibus m-is (var. lect.: metheol-is, methrol-is) HusSent 231
millesies
noticia, que uno die m-s potest esse erronea HusSent 202
ministerialiter
conceditur..., quod viri sancti possunt dare Spiritum sanctum m-r, id est possunt ministerium exercere HusSent 100
ministralis
sunt...ordines hii: Primus hostiarius, 2us lector, 3us exorcista, 4us accolitus, 5us subdyaconus, 6us dyaconus, 7us presbiter...6 sunt ordines m-es et septimus est omnium perfectissimus HusSent 634
misso
missa, quoad m-um, sc. sacramentum et corpus Cristi, eque bona fit a quolibet sacerdote HusSent 585
mobilis
potencie ipsius anime sunt tres, sc. racionalis, ...concupiscibilis...et irascibilis...Habitus autem, i. e. qualitates infuse hiis potenciis, difficulter m-es a subiecto HusSent 41
modaliter
processio Spiritus eterna et temporalis non ponunt proprie in numerum, cum sint idem quoad essenciam, sed m-r sunt distincte HusSent 98
monachus
restat expedire m-um griseum, reverendum magistrum meum Matheum...de Aula Regia HusSent 385
moralis
quadruplex est matrimonium: Primum est carnale, ut inter virum et mulierem, secundum m-e, ut inter Deum et animam in ecclesia militante per graciam, tercium allegoricum…, quartum est anagoicum HusSent 656
morsellus
quia quilibet ponit ibi m-um suum, i. e. particulam HusSent 458
motivus
predestinacio...causam meritoriam non habet, ymmo nec causam m-am HusSent 168
consciencia est habitus naturalis, non solum cognitivus, sed eciam m-us HusSent 351 (sim. HusQuodl 65)
potencie ipsius anime sunt tres, sc. racionalis..., concupiscibilis...et irascibilis, que est potencia m-a HusSent 41
motrix
ad hoc..., quod intelligencie non essent nisi m-es orbium, videtur (Aristoteles) habere ista motiva: primum..., secundum..., 3m, quia non vidit causam, quare fecisset aliquas intelligencias m-es et aliquas non HusSent 218.
multicubi
hic est sciendum, quod licet isti termini ,humanitas‘, ,homo‘, ,natura humana‘ idem signant, refert tamen m-i ponere unum vel reliqum more aliorum terminorum, quorum unus est concretus et alius abstractus HusSent 412.